Wodospady Północnej Estonii

0
2531
Wodospad Keila. Koniec października (2002). Woda spada całą szerokością klifu.

W Północnej Estonii znajduje się kilkadziesiąt wodospadów. Najbardziej znany jest monumentalny wodospad Jagala. Najwyższy to Valaste, a największy to Jagala – zwany Estońską Niagarą.

Mapa wodospadów w Północnej Estonii
Mapa wodospadów w Północnej Estonii

Wodospad Madise. 1,5 metra wysokości. Znajduje się na półwyspie Pakri, w regionie Harjumaa, we wsi Madise.

Wodospad Pakri. 5,5 metra wysokości. Znajduje się na półwyspie Pakri, w regionie Harjumaa, w północnej części wybrzeża półwyspu.

Wodospad Valli. 2,2 metra wysokości. Znajduje się na rzece Meriküla (okresowa). Znajduje się w regionie Harjumaa, w okolicach miasta Paldiski.

Przeczytaj także:  Stan i ochrona przyrody Estonii

Wodospad Vanaaseme (Kersalu). Wysokość około 2,5-3 metry. Wodospad znajduje się na okresowym strumieniu. Znajduje się w regionie Harjumaa, w okolicach miasta Paldiski.

Wodospad Raja (Pollkula). Wysokość 2-2,5 metra. Znajduje się na okresowym strumieniu Pollkula. Znajduje się w regionie Harjumaa, w okolicach miasta Paldiski.

Wodospad Treppoja (Trepioja). Wysokość 5,6 metra, szerokość 10-15 metrów. Znajduje się na strumieniu Trepi. Położony jest w regionie Harjumaa, w okolicach Kila, we wsi Kloogaranna.

12 tarasów na odcinku 150 metrów. Można wyróżnić większy taras zawierający trzy mniejsze stopnie. Jego wysokość wynosi 1,7 metra. Przed nim łączna wysokość stopni wynosi 1,3 metra, zaś za nim 2,6 metra. Szerokość rzeki w tym miejscu wynosi 6-7 metrów, na największym tarasie szerokość rzeki wynosi 10-15 metrów.

Wodospad Tornimäe. 2-3 metry wysokości. Położony jest w regionie Harjumaa, w okolicach Keila. Wodospad ma charakter okresowy.

Wodospad Keila. 5,7 metra wysokości (w części środkowej 5,5 metra; 6 metrów na obu końcach), około 50 metrów szerokości. Wodospad tworzy rzeka Keila, około 1,7 kilometra od ujścia. Położony jest w regionie Harjumaa, w gminie Harku, w pobliżu wsi Kila-Joa.

Z biegiem czasu wodospad cofa się, pozostawiając ogrome głazy wapienne i kanion o brzeg wysokich na 15 metrów. Na długości około 1,7 kilometra rzeka spada łącznie o 13 metrów. U stóp wodospad znajduje się 3 metrowa warstwa glaukonitu – odróżnia to wodospad od pozostałych w regionie. Wokół i poniżej wodospadu znajduje się jeden z najwspanialszych estońskich parków – neogotycki majątek Kila.

Wodospad Tirisalu (Türisalu). 2,5 metra wysokości. Wodospad tworzy strumień Tirisalu (Türisalu). Znajduje się w regionie Harjumaa, w gminie Harku, w okolicy wsi Türisalu, pomiędzy drogą i wybrzeżem. Wodospad ma charakter okresowy.

Wodospad Vahiküla. 4,5 metra wysokości. Tworzy go rzeka Vääna. Położony jest w regionie Harjumaa, w gminie Harku, w pobliżu wsi Vahi. Wodospad zbudowany jest z 4 progów.

Wodospad Harku. 1,3 metra wysokości. Tworzy go strumień Hrku. Wodospad położony jest w okolicach Tallina. Tworzą go 3 stopnie.

Wodospad Rocca al Mare. 1,5 metra wysokośći. Położony jest w Tallinie, w południowej części zatoki Kopli. W okolicy znajduje się znane muzeum o identycznej nazwie.

Wodospad Hundikuristiku. 3,8 metra wysokości, na strumieniu Hundikuristiku. Wodospad znajduje się w Tallinie, na południe od estrady, na której odbywa się Festiwal Pieśni.

Wodospad Purde. 4,5 metra wysokości. Znajduje się w Tallinie między dzielnicami Pirata i Lasnamäe. Wodospad jest okresowy.

Wodospad Jõelähtme. 2,1 metra wysokości. Wodospad tworzy rzeka Jõelähtme – dopływ rzeki Jagala. Położony jest w regionie Harjumaa, w gminie Jõelähtme, we wsi Jägala-Joa – na północ z drogi Tallinn-Narva. Wodospad jest okresowy, zbudowany jest z 5 stopni.

Wodospad Jagala (Jägala). 8,1 metra wysokości, 60-70 metrów szerokosći. Położony na rzece Jägala. Położony jest w regionie Harjumaa, w gminie Jõelähtme, we wsi Jägala-Joa – na północ z drogi Tallinn-Narva.

Jeden z najokazalszych estońskich pomników przyrody. Wodospad tworzy dwa potężne wiry na obu końcach, wir na prawym brzegu jest silniejszy -powstają nawet kilkumetrowe leje wewnątrz niego. Rzeka Jagala nie jest bardzo głęboka w tym miejscu, ale prąd jest wystarczająco silny, aby porwać konia. Wodospad stworzył 300-metrowy kanion o ścianach wysokości 12-14 metrów. W wapiennej skale wyższej części wodospadu można zobaczyć skamieniałości głowonogów. Wodospad jest najbardziej okazały wiosną lub jesienią, kiedy poziom wody jest najwyższy. Zimą natomiast można podziwiać niezwykłe formy lodowe na wodospadzie. Wodospad nazywany jest Estońską Niagarą.

Wodospad Turjekeldri. 5-6 metrów wysokości. Tworzy go rzeka Turjekeldri. Znajduje się w regionie Harjumaa, w gminie Kuusalu, w Parku Narodowym Lahemaa.

Wyższa część wodospadu jest na wapieniu, natomiast niższa jest piaszczysta. U podstawy wodospadu wypływa kilka strumieni z piaskowca. Tworzą one niszę. Legendy mówią o żyjącym tu diable. Kiedy waży on piwo – para unosi się znad niszy. Wiosną wodospadem spada tu ogromna ilość wody, latem natomiast wodospad jest niemal suchy. Klify Tsitre wokół wodospadu sięgają 20 metrów.

Wodospad Vasaristi. 3,6 metra wysokości. Wodospad tworzy strumień Vasaristi. Położony jest w regionie Harjumaa, w gminie Loksa, w Parku Narodowym Lahemaa. Wodospad zbudowany jest z 3 stopni, wokół dolnej części strumienia powstał kanion.

Wodospad Nõmmeveski. Około 1,2-1,5 metra wysokości, około 17 metrów szerokości. Tworzy go rzeka Valgejõgi. Wodospad położony jest w regionie Harjumaa, w gminie Loksa, w Parku Narodowym Lahemaa, niedaleko zbiornika Nõmmeveski.

Wodospad wyrzeźbił kanion o długości 500 metrów i głębokości 20 metrów. Rzeka w tym miejscu pełna jest kaskad i wygląda jak rzeka górska.

Wodospad Joaveski. 5,1 metra wysokości. Tworzy go rzeka Loobu. Położony jest w regionie Harjumaa, w gminie Loksa, w Parku Narodowym Lahemaa.

Na długości 160 metrów znajduje się 6 progów, najwyższy ma 1,1 metra wysokości.

Wodospad Linnamäe (Kohina). 2,5 metra wysokości. Tworzy o strumień Linnamäe. Wodospad położony jest w regionie Lääne-Virumaa, w gminie Viru-Nigula, w dolinie rzeki Pada (Padaorg), na południe od trasy Tallinn-Narva oraz na wschód od Sonda.

Wodospad Lahteoru. Położony na rzece Pada, w regionie Lääne-Virumaa, w gminie Viru-Nigula, w dolinie rzeki Pada (Padaorg).

Wodospad Aseri. 1,4-1,6 metra wysokości. Położony jest w regionie Ida-Virumaa, w gminie Aseri, na północny-wschód od miasta Aseri, na wybrzeżu.

Kaskada Meriküla. Kaskadę tworzy rzeka Meriküla. Położona jest w regionie Ida-Virumaa, w gminie Aseri, we wsi Körtsialuse, na północ od drogi Tallinn-Narva.

Wodospad Uhaku. 1,2 metra wysokości. Tworzy go rzeka Erra (Koljala). Wodospad położony jest w regionie Ida-Virumaa, w gminie Sonda, w rezerwacie przyrody Uhaku.

Jest to prawdopodobnie jedyny z opisanych wodospadów, który nie jest bezpośrednio powiązany z wysokim wybrzeżem w tej części Estonii.

Wodospad Kivisilla. Położony jest w regionie Ida-Virumaa, w gminie Kohtla, na wybrzeżu, niedaleko majątku Saka. Mały, okresowy wodospad.

Wodospad Karjaoru. 8 metrów wysokości. Tworzy go rzeka Dike, na urwisku Tonika. Położony jest w regionie Ida-Virumaa, w gminie Kohtla. Wodospad okresowy, zbudowany z 2 stopni.

Wodospad Valaste. 20-30 metrów wysokości (najczęściej podawane jest 26 metrów), 2-3 metry szerokości. Wodospad położony jest w regionie Ida-Virumaa, w gminie Kohtla, pomiędzy Tonika i Valaste, niedaleko wybrzeża.

Wodospad powstał w latach 70. XX wieku, wówczas stworzono nowy system melioracji wraz z tym strumieniem odwadniającym. Z powodu krótkiego czasu wodospad nie wyrzeźbił głębokiego kanionu. Wodospad kształtuje jednak swój profil. Powstała wychodnia, zapewne bardzo interesująca dla geologów. Niektóre źródła podają, że wodospad staje się coraz wyższy – spadająca woda wymywa dno. Naprzeciwko wodospadu znajduje się platforma widokowa dla turystów wraz z parkingiem samochodowym.

Wodospady Toila. Około 10 metrów wysokości, około 15 metrów szerokości. Wodospady znajdują się na okresowych strumieniach spadających z urwisk w okolicach Ontika – Toila. Położone są w regionie Ida-Virumaa, w gminie Toila, na wybrzeżu między Toila i Martsu.

Te okresowe wodospady są monumentalne szczególnie w czasie wiosennych powodzi. Dostępne i widoczne są jedynie od strony morza.

Wodospad Aluoja. 5-5,8 metra wysokości. Tworzy go rzeka Mägara. Położony jest w regionie Ida-Virumaa, w gminie Toila, na południowy-wschód od Toila. Wodospad tworzy 3-5 stopni.

Wodospad Ukuoru. 7,5 metra wysokości. Wodospad tworzy rzeka Ukuoja. Położony jest w regionie Ida-Virumaa, w północno-zachodniej części miasta Sillamae w pobliżu morza.

Wodospad Langevoja. 3,9 metra wysokości, kilka metrów szerokości. Wodospad tworzy rzeka Langevoja. Położony jest w regionie Ida-Virumaa, w południowej części miasta Sillamae.

Wodospad Utria (Udria). 3,2 metra wysokości. Wodospad tworzy rzeka Utria (Kaasiku). Położony jest w regionie Ida-Virumaa, w gminie Vaivara, we wsi Utria (Udria), w pobliżu morza.

Wodospad Orasoja. 1,1 metra wysokości. Wodospad tworzy okresowy strumień Orasoja. Położony jest w regionie Ida-Virumaa, w gminie Vaivara, we wsi Vodava, na północ od trasy Tallinn-Narva.

Wodospad Torvajoe (Tõrvajõe). 2,2 metra wysokości. Wodospad tworzy rzeka Tõrvajõgi. Położony jest w regionie Ida-Virumaa, w gminie Vaivara, na północ od drogi Tallinn-Narva, 4 kilometry od Narvy. Wodospad uformował kanion o zboczach o wysokości 7-8 metrów.

Wodospad Narva. 6,5 metra wysokości. Wodospad znajduje się na rzece Narva. Położony jest w regionie Ida-Virumaa, w mieście Narva. Wodospad położony jest po obu stronach wyspy Krenholm. Niewielka część znajduje się po stronie rosyjskiej.

Wodospad Jagala nazywany jest Niagarą Estonii… możliwe jednak jest, że na to miano bardziej zasługuje wodospad Narva. Narva po wepsku (język autochtonicznej ludności regionu) znaczy – wodospad. Spadało tu 400 m3 wody w ciągu sekundy przed zbudowaniem tamy. Dla porównania w ciągu sekundy na Niagarze spada 5 830 m3 wody. Od 1955 roku woda jest kierowana do zakładu hydroenergetycznego Narva. Nadal czasem mniejsze ilości wody spływają wodospadem. Umowa między Estonią i Rosją przewiduje, że Estonia może użytkować trzecią część wody płynącej rzeką Narva. Miasto rozważa możliwość skierowania części wody starym korytem rzeki.

 

 

Tłumaczenie: Kazimierz Popławski

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj