Adwent
Pomimo tego, że, podobnie jak w innych krajach nordyckich, najważniejszym dniem jest Wigilia oraz Boże Narodzenie świąteczną atmosferę wyczuwa się już od początku grudnia – wraz z początkiem Adwentu. Kupowane są kalendarze adwentowe i to na nie się patrzy oczekując na święta. Kolejną tradycją związaną z oczekiwaniem na Boże Narodzenie jest zapalanie świec adwentowych. Wówczas dzieci zawieszają na oknach skarpetkę, a Elfy przynoszą im codziennie prezenty – słodycze, zabawki, czasem książki.
W dniu świętego Tomasza (21 grudnia) w estońskich domach, w honorowym miejscu, ustawiana i dekorowana jest choinka, dekoruje się także pokoje. Tradycyjnie choinka estońska ubrana jest lampkami oraz innymi ozdobami, będzie ona stała do dnia Trzech Króli (6 stycznia).
W porównaniu do innych estońskich bożonarodzeniowych symboli zwyczaj ubierania choinki jest raczej nowy i został przeszczepiony z niemieckiej tradycji gdzieś w połowie XIX wieku. W miastach zwyczaj ubierania choinki w domu został wzięty przez Estończyków od miejscowej niemieckiej ludności. Tradycja ta została rozpowszechniona wśród mieszkańców wsi przez bałtycko – niemiecką arystokrację. Organizowali oni specjalne bożonarodzeniowe imprezy w swoich dworach, na których rozdawali swoim poddanym oraz dzieciom prezenty. Wkrótce zwyczaj posiadania bożonarodzeniowego drzewka w szkołach, kościołach i w domach chłopskich (razem z bożonarodzeniową słomą) stał się bardzo popularny. Na choinkę wybierano zawsze zimozieloną jodłę, a tylko w niektórych miejscach, gdzie brakowało drzew (na przykład na wyspie Kihnu), jodłę zastępowano sosną. Choinka była przyozdabiana w bardzo prosty sposób prymitywnymi zabawkami i słodyczami, później zapalano też na niej świeczki.
Wśród katolików istnieje tradycja przygotowywania szopek bożonarodzeniowych.
Jőululaupäev – Wigilia
W dzień Wigilii Estończycy udają się na mszę. Przed wyjściem na mszę, zgodnie z tradycją, zażywano kąpieli w saunie. Tradycja zażywania parowej kąpieli była bardzo rozpowszechniona w całym kraju. Podobnie czyniono w dzień przesilenia letniego. W przeszłości dzieci dostawały ubrania po to, by móc odświętnie wyglądać na wieczornej mszy. Po przyjściu z kościoła czeka na nich duży stół, na którym znajduje się jedzenie i pali się świeca. Na stole stoi dodatkowe nakrycie, które wyraża tęsknotę za bliskimi, których fizycznie brak, lub którzy odeszli na zawsze.
W Wigilię pod choinką pojawiają się prezenty, które niepostrzeżenie układa Jőuluvana – św. Mikołaj (tradycja Świętego Mikołaja przynoszącego prezenty jest względnie nowa, ale już zdążyła na dobre przyjąć się). Św. Mikołaj do Estonii przyjeżdża z Laponii na wielkich saniach, z wielkim workiem pełnym prezentów, ciągniętych przez renifery. Prezenty otwiera się zaraz po kolacji wigilijnej. Zarówno dzieci jak i dorośli, aby otrzymać prezent muszą zaśpiewać piosenkę, wyrecytować wiersz lub zatańczyć. W Estonii tradycją jest, że w wieczór wigilijny niebo rozświetlają fajerwerki.
Wigilia to dzień pełen tajemnic, cudów i magii. Jedna ze starych historii mówi, że gdzieś na dnie morza jest potężne królestwo, które, tak jak starożytna Atlantyda, zostało za swoje grzechy zatopione. Opowieść głosi, że kiedy statek przepływa w pobliżu tego miejsca w czasie wigilii, żeglarze mogą usłyszeć bicie zatopionego żałobnego dzwonu. Taki sam dźwięk jaki słyszymy z dzwonnic kościołów na lądzie.
Jőulud – Boże Narodzenie
24 grudnia każdego roku prezydent Estonii ogłasza święta Bożego Narodzenia czasem pokoju i uczestniczy w uroczystym nabożeństwie tego dnia. Zwyczaj ten ma już 350 – letnią historię, po raz pierwszy ogłoszony został w XVII wieku z rozkazu królowej Szwecji – Krystyny.
Od Bożego Narodzenia do Trzech Króli młodzi ludzie odwiedzają domy przebrani w różne postacie, podobnie jak w Polsce czynią to kolędnicy. Przebrani w baranie kożuchy odwrócone na lewą stronę życzą członkom rodziny wszystkiego dobrego i wszelkich sukcesów. W zamian otrzymują drobne prezenty.
W przeszłości w Estonii i poza jej granicami popularne było robienie specjalnych bożonarodzeniowych koron imitujących kościelne lichtarze. Bożonarodzeniowe korony przybyły prawdopodobnie z zachodniej i południowej Finlandii, a był bardzo popularny wśród lokalnej szwedzko – języcznej ludności, zwłaszcza tej zasiedlającej wyspę Vormsi. Podtrzymywali oni bliski kontakt ze swoimi krewnymi w Finlandii i w Szwecji. Tradycja robienia bożonarodzeniowych koron i przynoszenie słomy do domu zaniknęła gdzieś na początku XX wieku i była zastąpiona przez inne nowe bożonarodzeniowe symbole. W latach siedemdziesiątych na nowo odżyła tradycja i przyrządzanie bożonarodzeniowych koron stało się znowu bardzo popularne.
Vana-aasta őhtu (Sylwester; wigilia Nowego Roku) i Uusaasta (Nowy Rok) – Näärid
Nowy Rok stał się oficjalnym świętem w roku 1691. Jego estońska nazwa – näärid – pochodzi z języka niemieckiego (Neujahr – czytane jako ni jar – czyli Nowy Rok) i wcześniej była używana w liczbie pojedyncze näär i oznaczało konkretnie dzień pierwszego stycznia. W czasie okupacji ateistycznego ZSRR było to jedyne dozwolone święto.
W całej Estonii ciągle żywa jest wiara w to, jak coś się robi w Nowy Rok tak samo będzie się robić to przez cały rok.
