Dialoogid – dialogi
| dialog estoński | dialog polski | |
| a | Tere päevast! Millal väljub täna buss Kuressaarde? | Dzień dobry! O której odjeżdża dziś autobus do Kuressaare? |
| b | Kell kaheksa kakskümend ja kolm nelikümmend seitse. | O 8:20 i 15:47. |
| a | Üks pilet kella kaheksasele, palun! | Poproszę jeden bilet na ósmą. |
| b | Sada viisteist krooni. | 115 koron. |
| a | Palun öelge, mis kell me saabume sihtkohta? | Proszę, o której dojedziemy na miejsce? |
| b | Kell üksteist viiskümend kuus. | 11:56 |
| a | Aitäh! | Dziękuję! |
| dialog estoński | dialog polski | |
| a | Tere päevast! Tahaksin broneerida piletit Varssavisse. | Dzień dobry! Chciałem zarezerwować bilet do Warszawy. |
| b | Millal te sooviksite sõita? | Kiedy życzy pan sobie wylecieć? |
| a | Kahekümne üheksandal jaanuaril. | 29 stycznia |
| b | Esimeses, äri – või turistiklassis? | Klasa pierwsza, biznes czy turystyczna? |
| a | Türistiklassis, palun. | Poproszę w turystycznej. |
| b | Teie nimi ja passi number, palun. | Pańskie imię i nazwisko oraz numer paszportu. |
| a | Jaan Tamm, A, E, viis, kolm, kaks, seitse, seitse, kolm. | Jann Tamm, AE 532773 |
| b | Kas ma pean ümber istuma? | Czy muszę się przesiadać? |
| a | Ei, see on vahemaandumisteta reis. | Nie, jest to lot bezpośredni (bez miedzylądowań). |
| b | Mis kell algab vormistamine? | O której zaczyna się odprawa? |
| a | Üks tund enne väljumist. | Godzinę przed startem. |
| b | Suur tänu. Nägemist! | Dziękuję bardzo, do widzenia. |
Sõnavara: reisima – podróż
| Reisima (podróż) | |||
| reisima, reisida | podróżować | ||
| sõitma, sõita (sõidan) | jechać, jeździć | ||
| matkama, matkata | wędrować | ||
| jalutama, jalutada | spacerować | ||
| käima, käia | iść (=pójść i wrócić) | ||
| tulema, tulla | przyjść | ||
| minema, minna (lähen) | iść, pójść | ||
| auto | auto, samochód | ||
| takso | taksówka | ||
| jalgratas | rower | ||
| mootorratas | motocykl | ||
| rong | pociąg | ||
| buss | autobus, autokar | ||
| tramm | tramwaj | ||
| troll | trolejbus | ||
| lennuk | samolot | ||
| laev | statek | ||
| tekk | pokład | ||
| autoga jalgrattaga lennukiga laevaga (millega?) |
samochodem rowerem samolotem statkiem (czym?) |
||
| jalgsi | na piechotę | ||
| raudteejaam | dworzec kolejowy | ||
| platvorm | peron | ||
| bussijaam | dworzec autobusowy | ||
| peatus | przystanek | ||
| sadam, praamidele | port, przystań promowa | ||
| lennujaam | lotnisko | ||
| pilet | bilet | ||
| edasi-tagasi pilet | bilet powrotny | ||
| broneerima, broneerida | rezerwować | ||
| reserveerima, reserveerida | rezerwować np. miejsce w hotelu | ||
| kinni panema, panna | rezerwować | ||
| saabuma, saabuda | przyjeżdżać, przybywać, przylatywać | ||
| saabumine | przyjazd, przylot | ||
| väljuma, väljuda | odjeżdżać, odlatywać | ||
| väljumine | odjazd, odlot | ||
| ümber istuma, istuda | przesiadać się | ||
| vahemaandumine | międzylądowanie | ||
| lükatud | przełożony (np. lot) | ||
| halva ilma tõttu | z powodu złej pogody | ||
| vormistamine | rejestracja pasażerów, odprawa | ||
| sõiduplaan | rozkład jazdy | ||
| bensiinijaam | stacja benzynowa | ||
| (matka)rada | szlak | ||
| turistiinformatsioon | informacja turystyczna | ||
Grammatika. Tegusõna: lihtminevik – czas przeszły prosty (1)
Formy twierdzące czasu przeszłego czasowników regularnych tworzymy przez dodanie do tematu bezokolicznika -ma przyrostka -si i końcówek osobowych. Istnieje jedna forma przecząca dla wszystkich osób, konieczne jest więc używanie zaimków osobowych. Przeczenia mają konstrukcję ei imiesłów -nud.
| jaatav | ||
| ma | ujusin, tahtsin, lugesin | pływałem, chciałem, czytałem |
| sa | ujusid, tahtsid, lugesid | pływałeś, chciałeś, czytałeś |
| ta | ujus, tahtis, luges | pływał/~a/~o, chciał/~a/~o, czytał/~a/~o |
| me | ujusime, tahtsime, lugesime | pływaliśmy, chcieliśmy, czytaliśmy |
| te | ujusite, tahtsite, lugesite | pływaliście, chcieliście, czytaliście |
| nad | ujusid, tahtsid, lugesid | pływali/~ły, chcieli/~ały, czytali/~ły |
| eitus | ||
| ei ujunud, ei tahtnud, ei lugenud | ||
Näited:
Eelmisel aastal luges statistiline Poolakas ainult ühe raamatu. – W zeszłym rokustatystyczny Polak przeczytał tylko jedną książkę.
Eile kohtusime Maarjaga ja Kristiga pubis. – Wczoraj spotkaliśmy się z Maarją i Kristi w pubie.
Hundid ja karud elasid meie metsades ammu. – Kiedyś wilki i niedźwiedzie żyły w naszych lasach.
Kas vaatasite üleeile Madonna kontserti telekas? – Czy oglądaliście przedwczorajszykoncert Madonny w telewizji?
Grammatika. Nimesõna: saav, rajav, olev
W języku estońskim występują, nieistniejące w języku polskim, przypadki opisujące zmianę stanu (saav), bycie kimś (olev) i określające granice czasowe i przestrzenne (rajav). Ich formy powstają przez dodanie do dopełniacza odpowiednich końcówek: -ks (saav), -na(olev) -ni (rajav).
Näited:
Väike Rein tahab saada tuletõrjujaks. – Mały Rein chce zostać strażakiem.
Tiina läks välja ainult kümneks minutiks. – Tina wyszła tylko na dziesięć minut.
Nende enesetunne läks paremaks (Nad tundsid end paremini). – Poczuli się lepiej.
Ma töötan raamatupidajana. – Pracuję jako księgowy.
!! Tallinna vanalinn on tuntud ilusa linnaosana. – Tallińska starówka znana jest jako piękna dzielnica.
Pood on avatud kuni kella üheksani. – Sklep jest otwarty do godziny dziewiątej.
!! Minge selle valge majani ja keerake vasakule. – Proszę iść (=dojść) do tego białego budynku i skręcić w lewo.
Harjutused – ćwiczenia
1. Ułóż zdania wykorzystując podane wyrazy tak, aby znaczenie pozostało.
Rein: tulevikus ma olen lendur. – ………….. (saama, lendur, tahtma, Rein)
Töötame kaupluses. Müüme toitu. – …………..(töötama, müüja, me)
Kell on kümme läbi ja kino on juba kinni. – …………. (kino, avatud, kell, kümme)
2. Podaj czasowniki we właściwej formie.
Eile (kuulama, ma) raadios väga huvitavat kontserti.
Kas sa korraldad vana-aasta peo? Eelmisel aastal (korraldama, sa) suurepärase peo.
Van Gogh (ta, maalima) ilusaid pilte.
Möödunud pühapäeval oli ilm ilus, siis (me, jalutama) metsas terve päeva.
Kas (te, sõitma) saartele bussiga või oma autoga?
Uskumatu! (nad, elama) Tartus viiskümmend aastat!
Vastused – odpowiedzi
1. Rein tahab saada lendurks. Me töötame müüjatena. Kino on avatud kuni kella kümneni.
2. kuulasin, korraldasid, maalis, jalutasime, sõitsite, elasid
Korekta: Tőivo Olonen, Kaija Koljada, Martyna Urbaniak
[wysija_form id=”3″]
