Jezioro Czudzkie, estońskie Peipsi Järv, rosyjskie Czudskoje oziero, jezioro graniczne z Rosją, na wysokości 30 metrów, o powierzchni 2670 km2. Głębokość dochodzi do 15 metrów (przeciętna 8 metrów). Poprzez Jezioro Ciepłe (Lammi Järv) łączy się z Jeziorem Pskowskim (Pihkva Järv), z którymi stanowi jeden zbiornik wodny (o powierzchni 3550 km2, dzięki czemu stanowi czwartym co do wielkości akwen śródlądowy w Europie. Jego linia brzegowa jest słabo rozwinięta – prawie całkowicie brak zatok czy półwyspów, przeważnie niskie brzegi porośnięte są trzciną i sitowiem, liczne wyspy. Dla jeziora tego charakterystyczne są duże zmiany stanu wód – zasilają go liczne potoki i rzeki, z których największa – Emajőgi – łączy Pejpus z jeziorem Vorts. Naturalne ujście tworzy rzeka Narwa, płynąca z jeziora do Zatoki Fińskiej (Soome laht), środkiem przebiega granica między Estonią a Rosją. Prawosławna przeważnie ludność utrzymuje się z rybołówstwa (okonie, szczupaki), a na zachodnim wybrzeżu uprawia się warzywa, głównie ogórki. Zamarza od listopada do maja. Najważniejsze rzeki wpadające do jeziora obok Emajőgi to: Ahja, Kullavere i Pungerja. Żegluga, główna linia Psków (nad Wieliką) – Tartu (nad rzeką Ema). Najważniejsze porty nad jeziorem Pejpus to Mustvee i Kallaste oraz Lohusuu, Kolkja, Varnja, Kasepää i Mehikoorma. Największym portem rosyjskim jest Gdov (estońskie Oudova). 5 IV 1242 roku na zamarzniętych wodach jeziora wojska ruskie pod wodzą księcia nowogrodzkiego Aleksandra Newskiego odniosły zwycięstwo nad armią inflanckiej gałęzi zakonu krzyżackiego, bitwa ta, znana także pod nazwą bitwy na lodzie (Lodowe Pobojowisko), zmusiła Krzyżaków do rezygnacji z ekspansji na Ruś. Peipsi järv (jezioro Pejpus) to przystanek dla tych, którzy kochają wylegiwanie się na piaszczystych plażach, wyprawy kajakiem w nieznane, piesze wędrówki po bezkresnych lasach. Jezioro rozciąga się z północy na południe na długości 140 km, maksymalna jego szerokość wynosi 50 km. Rejon jeziora należy niewątpliwie do bardzo atrakcyjnych turystycznie, temperatura sięga 22°C, umożliwiając kąpiel właściwie przez całe lato, jednak w odróżnieniu od innych wielkich jezior europejskich, turystyka nie odgrywa tu na razie pierwszorzędnej roli, jako tako rozwiniętą infrastrukturę mają jedynie Kallaste i Mustvee. Z pewnością ciekawa, choć rzadko odwiedzana jest Vasknarva z ruinami krzyżackiego zamku i prawosławnym monastyrem, którą od wieków zamieszkuje ludność rosyjska. Nad Pejpus przyjeżdżają zwykle stali bywalcy lub zwolennicy ciszy i spokoju, chcący odpocząć z dala od cywilizacji. Możliwości noclegowe są więcej niż znikome, ograniczają się właściwie do drogich moteli, kilku pensjonatów i ośrodków zakładowych. Przy centrum wypoczynkowym w Kauksi można skorzystać z pola namiotowego oraz 2- i 3-osobowych domków kempingowych. Wzdłuż jeziora kursują stosunkowo często autobusy, jednak najlepszym sposobem na zwiedzenie jego brzegów jest własny samochód. Latem można wziąć udział w wycieczce białą flotą. Wodolot Polaris (zabiera 50 osób) płynie w piątki i soboty z Tartu rzeką Emą na wysepkę Piirissaare – cała eskapada w obie strony zajmuje 2 i pół godziny.
