E-rezydencja krok po kroku

Innowacyjna e-rezydencja jest pierwszym na świecie projektem dającym obcokrajowcom tak szerokie możliwości w innym kraju. E-rezydent może w Estonii otworzyć konto bankowe, firmę, korzystać z wielu e-usług, do których dostęp mieli dotychczas tylko obywatele tego kraju. Do tej pory status e-rezydenta otrzymało ponad 6500 osób. Zobaczcie jak krok po kroku przebiega proces aplikacji.

Więcej o e-rezydencji w wywiadzie z kierownikiem tego projektu Kasparem Korjusem w Przeglądzie Bałtyckim »

Oto jak wygląda cały proces uzyskania rezydencji krok po kroku:

1. Wypełnienie formularza na dedykowanej stronie

Na stronie apply.e-estonia.com należy wypełnić formularz. W formularzu należy podać swoje dane identyfikacyjne i kontaktowe, szczegóły dowodu tożsamości oraz umotywować aplikację o e-rezydencję. Do formularza należy załączyć swoje zdjęcie oraz skan dowodu tożsamości. Zdjęcie nie powinno być starsze niż 6 miesięcy.

2. Płatność

Po kliknięciu „Next” w formularzu aplikacyjnym poproszeni zostaniemy o wniesienie opłaty. Obecnie, bez względu na miejsce odbioru karty, opłata wynosi 50 euro* oraz 0,99 euro opłaty za transakcję kartą. 50,99 euro to obecnie niespełna 220 zł. Po wniesieniu opłaty wyświetlona zostanie strona potwierdzająca przesłanie aplikacji.

* Od 1 lutego 2016 r. opłata wzrasta do 100 euro.

3. Weryfikacja danych

Weryfikacją danych zajmuje się Urząd Policji i Straży Granicznej, który w Estonii odpowiedzialny jest za sprawy związane z imigracją i weryfikacją danych takich osób. Krótko po przesłaniu aplikacji odezwie się osoba odpowiedzialna za weryfikację danych. Ja miałem dwa problemy – w estońskich bazach nadal widniały moje dane, miałem prawo do statusu rezydenta – nie można być jednak rezydentem i e-rezydentem. Moje zdjęcie było starsze niż 6 miesięcy. Poproszony zostałem o wybór między rezydencją a e-rezydencją oraz o nowsze zdjęcie.

Jeśli w aplikacji nie ma błędów (jak w moim przypadku) to jej rozpatrzenie powinno zająć do 10 dni.

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na sposób działania i przekazywane przez estońską administrację informacje. Komunikacja z urzędem odbywa się mailowo, a w każdej wiadomości znajduje się informacja kto się zajmuje sprawą, wszystkie niezbędne dane kontaktowe oraz – co ważne – daty, do kiedy sprawa zostanie załatwiona. Należy przy tym zauważyć, że są to najodleglejsze daty, a w praktyce kolejne etapy odbywają się dużo szybciej – taki kontrast w porównaniu do polskich urzędów administracji publicznej, gdzie postępowania przeciągane są do końca przewidywanych terminów.

4. Odbiór

Po decyzji urzędu weryfikującego dane, jeśli nasz wniosek nie zostanie odrzucony (np. z powodów bezpieczeństwa, a zdarzały się już takie przypadki – prawie 100), otrzymamy maila z potwierdzeniem. Następnie e-mailem ze wskazanej placówki do odebrania pakietu e-rezydenta otrzymamy zaproszenie z prośba o wskazanie terminu odbioru karty.

W placówce musimy okazać swój dowód tożsamości oraz zostawić odciski palców. W moim przypadku placówką odbioru była to Ambasada Republiki Estońskiej w Warszawie, która mieści się na Mokotowie, przy ul. Karwińskiej 1.

Cały proces nadania e-rezydencji zajmuje od dwóch do czterech tygodni. Estończycy „narzekają”, że popularność programu przekroczyła ich przewidywania – stąd ta druga liczba.

5. Aktywacja

Pakiet e-rezydenta składa się z karty, czytnika oraz koperty z kodami PIN i PUK. Aby móc zacząć korzystać z pakietu należy kartę aktywować i ściągnąć oprogramowanie pozwalające korzystać z jej największej zalety, a więc podpisu elektronicznego.

Oprogramowanie do obsługi karty można pobrać pod adresem: installer.id.ee.

Natomiast na stronie politsei.ee/en/teenused/inquiries/ zweryfikować można, czy karta jest aktywna.

Jeśli karta jest aktywna a oprogramowanie do jej obsługi możemy zacząć z niej korzystać. Klikając ID entrance w prawym górnym rogu strony e-estonia.com/e-residents/welcome możemy zrobić pierwsze, testowe uwierzytelnienie. Na ekranie pojawi się okienko, należy przejść trzy kroki i na końcu kliknąć „Authenticate”. Pojawi się kolejne okienko, gdzie należy wybrać certyfikat, a następnie wprowadzić PIN.

Warto się zalogować na stronie eesti.ee, która stanowi „wrota” do estońskich e-suług. Na tej stronie należy kliknąć żółty przycisk „Enter”, a następnie wybrać logowanie przy pomocy karty ID. Dalsze kroki wyglądają podobnie jak w przypadku logowania testowego.

6. Ustawienia danych

Po zalogowaniu na eesti.ee warto skonfigurować kilka dodatkowych ustawień. Do każdej estońskiej karty identyfikacyjnej, w tym e-rezydencji, przypisany jest adres e-mail. Na stronie eesti.ee, w zakładce My Data > Settings > Official e-mail można ustawić przekierowanie wiadomości z domyślnego adresu przypisanego do karty na własny.

7. Jak podpisać dokument?

Po aktywacji i konfiguracji warto przetestować działanie podpisu zapisanego na karcie. W tym celu należy:

1. Włożyć kartkę do czytnika.
2. Kliknąć na dokument, który chcemy podpisać i wybrać „Allkirjasta digitaalselt” czyli po polsku: „Podpisz cyfrowo”.
3. Wybrać miejsce dokumentu podpisywanego cyfrowo.
4. W następnym oknie wybrać sposób podpisu (Karta ID).
5. Podpisać dokument.
6. Potwierdzić podpis numerem PIN.
7. Dokument jest podpisany.

Ewentualne problemy

Opisując kolejne kroki wspomniałem o dwóch problemach, które napotkały mnie po drodze: starymi danymi, których nie usunąłem po zakończeniu pobytu w Estonii (miałem wówczas status rezydenta) oraz starym zdjęciu. Innym problemem, już natury technicznej, może być obsługa uwierzytelnienia pod przeglądarką Chrome – często logowanie jest niemożliwe bez restartu przeglądarki i/lub systemu. Pod innymi nie powinno być problemu. Pewnym problemem może też być język – niektóre elementy oprogramowania nie są do końca przetłumaczone.

Wkrótce postaramy się również przygotować poradnik krok po kroku instruujący jak założyć firmę w Estonii z e-rezydencją.