August Alle
Poeta i pisarz, żył w latach 1890-1952. Publicysta, (w latach 1946-1952 redaktor naczelny czasopisma literackiego Looming). W rewolucyjnych wierszach, epigramatach, felietonach satyrycznych występował przeciw prądom nacjonalistycznym i faszystowskim (np. zbiór „Karmiet rütmid” z 1934 roku). Przekłady (między innymi „Irydiona” Zygmunta Krasińskiego na język estoński).
Artur Alliksaar
Pisarz, żył w latach 1923-66. Refleksyjna poezja filozoficzna. Utwory dramatyczna, felietony satyryczne. Przekłady (między innymi poezji R. M. Rilkego i S. Jesienina).
Betti Alver
Właściwie Elizabet Lepik. Pisarka i poetka, żyła w latach 1906-1989. Autorka zbiorów wierszy liryczno-refleksyjnych nawiązujących tematyką do romantyzmu, między innymi: Tolm ja tuli (wydane w 1936 roku), Lendav Linn (wydane w 1979 roku). Także powieść psychologiczna Tuulearmuke (wydana w 1927 roku). Polski wybór poezji „Pieśń o niechybnym spotkaniu ze szczęściem” (wydana w 1988 roku).
Aimče Beekman
Pisarka urodzona w 1933 roku. Popularne powieści społeczno-obyczajowe (Dom u rozstajnych dróg), panorama dziejów narodu estońskiego w latach 1920-45 (Trylogia o Miriam).
Maimu Berg
Krytyk i powieściopisarka, urodzona 27 sierpnia 1945 roku w Talinie. Początkowo była tylko krytykiem literackim, jednak w 1987 roku opublikowała dwie powieści historyczne: „Kirjutajad” („Pisarze”) oraz „Seisab uksi mae peal” („Stojąc samotnie na wzgórzu”), następnie w dwa zbiory krótkich opowiadań, pierwszy w 1991 roku „On lainud” („Odszedł”) oraz w 1996 „Mina, moeajakirjanik” („Ja, modna dziennikarka”). Jednak jej najbardziej znaną i najczęściej tłumaczoną powieścią jest „Ma armastasin venelast” („Kochałam Rosjanina”) opublikowana w 1994 roku, która może być nazywana estońską „Lolitą”. Jej ostatnia powieść wydana na jesieni 1999 roku ma tytuł „Ara” („Daleko”) opisuje życie w sowieckiej Estonii w latach 60-tych oraz próby Estończyków w znalezieniu drogi na Zachód. Proza M.Berg jest prosta i emocjonalna, skoncentrowana na problemach miłości i ludzkiej świadomości. Realizm i szczegółowość tekstów M.Berg powodują, iż jest ona postrzegana jako jeden z autorów najlepiej kreujących rzeczywistość.
Eduard Bornhöhe
Właściwie Eduard Brunberg, pisarz. Żył w latach 1862-1923, prekursor prozy historycznej w Estonii. Powieści, opowiadania satyryczne.
Kristiina Ehin
Poetka, urodzona w 1977 roku zaczęła publikować swoje pierwsze utwory kiedy była studentką Uniwersytetu w Tartu, razem z tuzinem innych młodych pisarzy z Grupy Pustelników (Erakkond). Po ukończeniu studiów skupiła się na badaniu starych estońskich piosenek ludowych i śpiewaniu w zespole folkowym. K.Ehin mieszka w Tartu, pracuje jak tłumacz, tancerka, nauczyciel i dziennikarka. Jej dorobek poetycki to Kevad Astrahanis („Wiosna w Astrahanie”, 2000), „Simunapaev” („Dzień Świętego Szymona”, 2003) oraz „Luigeluulinn” („Swanbonecity”, 2004). Ehin uczestniczyła w kilku międzynarodowych festiwalach poezji i literatury począwszy od Izhevsk’a do Islandii. Poezja Ehin była tłumaczona na angielski, rosyjski, szwedzki, słoweński, islandzki, fiński, słowacki, udmurcki, komi i niemiecki.
Haava
Właściwie Anna Haavakivi. Poetka, żyła w latach 1864-1957. Romantyczne liryki miłosne, ponadto realistyczna poezja o tematyce społecznej, nowele, przekłady.
Mehis Heinsaar
Poeta i pisarz, urodzony 1 sierpnia 1973, studiował literaturę estońską na Uniwersytecie w Tartu . Działa w literackim stowarzyszeniu Erakkond. Opublikował 2 zbiory wierszy oraz zbiór opowiadań. W 1999 jego „Liblikmees” („Człowiek-motyl”) otrzymało Nagrodę Friedeberta Tuglasa za najlepsze opowiadanie roku. Obecnie mieszka w Tartu.
Aadu Hint
Pisarz, żył w latach 1909-89. Powieści i dramaty społeczno-obyczajowe, opowiadania historyczne, tetralogia z życia Estończyków Tuuline rand, publicystyka.
Jurij P. Iwask
Poeta i historyk literatury pochodzenia rosyjskiego, żył w latach 1907-86. Od 1930 roku na emigracji w Estonii, Niemczech i USA. Od 1968 roku profesor uniwersytetu w Amherst. Uprawiał lirykę o charakterze autotematycznym i religijne zbiory wierszy, między innymi Siewiernyj bierieg (Warszawa, 1938 rok), Carskaja osień (Paryż, 1953 rok), Chwała (Waszyngton, 1967 rok). W autobiograficznym poemacie Igrajuszczij czełowiek (Paryż, Nowy Jork, 1988 rok), inspirowanym rodzimą literaturą, angielską poezją metafizyczną i sztuką meksykańską, podejmował problemy egzystencjalne. Opublikował ponadto antologię Konstantin Leontjew (Brno, 1974 rok).
August Jakobson
August Jacobson. Pisarz, żył w latach 1904-63. Antywojenne powieści i dramaty (Dwa obozy) w duchu realizmu socjalistycznego. Zbiór bajek ludowych.
August Kitzberg
Pisarz, żył w latach 1855-1927. Realistyczne opowiadania z życia wsi. Dramaty historyczne i społeczno-obyczajowe. Cenne pamiętniki.
Friedrich Reinhold Kreutzwald
Poeta i folklorysta, żył w latach 1803-82. Wydał Kalevipoeg. Poezje, epos historyczny Lembitu, prace etnograficzne, historyczne, geograficzne. Satyry, opowiadania, przekłady.
Erni Krusten
Właściwie Ernst Krustein. Pisarz, żył w latach 1900-84. Nowele, powieści, sztuki teatralne, wiersze o problematyce społeczno-psychologicznej, książki dla dzieci. Przekłady.
Paul Kuusberg
Pisarz, urodzony w 1916 roku. Psychologiczne powieści o tematyce wojennej, nowele. Szkice krytycznoliterackie.
Asko Künnap
Poeta, grafik i ilustrator, urodził się w Tartu, wczesne dzieciństwo spędził w Helsinkach. Studiował w Estońskiej Akademii Sztuki Pięknych. Wydawał magazyn artystyczny, pracował jako grafik i ilustrator, także w agencji reklamowej. W ciągu ostatnich lat wystawiał trzykrotnie swoje prace oraz wydał zbiory wierszy.
Uno Laht
Poeta, urodzony w 1924 roku. Poezje patriotyczne, satyryczne, publicystyczno – krytyczne, liryka społeczna, powieści, felietony. Przekłady.
Hans Leberecht
Pisarz, żył w latach 1910-60. W opowiadaniach i opowieściach przedstawiał przemiany społeczne na wsi estońskiej (Światła w Koordi). Powieści o tematyce wojennej i rewolucyjnej.
Juhan Liiv
Właściwie Johannes Liiv. Pisarz, żył w latach 1864-1913. Realistyczne opowiadania z życia wsi, liryki patriotyczne, pejzażowe, osobiste.
Oskar Luts
Pisarz, żył w latach 1887-1953. Opowiadania i powieści społeczno-obyczajowe, opisujące głównie środowisko młodzieży (Wiosna. Obrazki z życia szkolnego). Satyryczne sztuki teatralne. Wspomnienia, felietony.
Eduard Männik
Pisarz, żył w latach 1905-66. Opowiadania i powieści społeczno-obyczajowe, także o tematyce wojennej. Humoreski, felietony, utwory dla dzieci.
Mait Metsanuruk
Właściwie Eduard Hubel. Pisarz, żył w latach 1879-1957. Realistyczne nowele, powieści, dramaty o tematyce społecznej, prace krytycznoliterackie. Przekłady.
Borys A. Narcyssow
Poeta rosyjski, żył w latach 1906-82. Z wykształcenia chemik. Od 1941 w Estonii, następnie w Niemczech i USA. Głównym założeniem koncepcji poetyckiej Narcyssowa jest przekonanie o jednostronności poznania racjonalnego i jako rezultat wiara w istnienie zaświatów. Do realistycznie ujętego obrazu rzeczywistości poeta wprowadza motywy sobowtóra, zwierciadła, opisy snów i duchów. Zbiory wierszy, między innymi: Stichi (Nowy Jork, 1958 rok), Podjom (Leuven, 1969 rok), Szachmaty (Waszyngton, 1974 rok), Zwiozdnaja ptica (Waszyngton, 1978 rok). W liryce o tematyce historycznej częste odwołania do przeszłości Estonii.
Gabriel Preil
Poeta żydowski, tworzący w języku hebrajskim, pochodzenia estońskiego. Żył w latach 1911-93. Od 1922 roku w USA. W jego poezji widoczne wpływy modernistyczne utworów poetów amerykańskich. Autor subtelnych liryków, pisanych wolnym wierszem. Między innymi zbiory: Nof szemesz u-kefor [’pejzaż słońca i szronu’] (1944 rok), Ner mul kachawim [’płomień naprzeciw gwiazd’] (1954 rok), Ha-esz we-ha-demama [’ogień i cisza’] (1968 rok).
Juku-Kalle Raid
Poeta, rodzony w 1974 roku, należy do poetyckiego stowarzyszenia Őigem Valem. Wydał tom poetycki i jest współautorem innego. Komponuje takće muzykź. Pracował w kilku estońskich magazynach, obecnie jest szefem redakcji pisma „KesKus” oraz portalu www.aktivist.ee.
Egon Rannet
Pisarz, żył w latach 1911-1983. Autor licznych opowiadań i dramatów, np. „Südamewalu” z 1956 roku, „Kadu nud poeg” z 1958 roku, a także scenariuszy filmowych.
Mart Raud
Pisarz, żył w latach 1903-80. Wiersze patriotyczne, liryka pejzażowa, ballady, bajki oparte na folklorze, nowele, powieści społeczne, komedie, przekłady.
Karl Ristikivi
Pisarz, żył w latach 1912-77. Od 1944 roku przebywał na emigracji w Szwecji. Autor głośnych powieści historyczno-filozoficznych, np. tzw. „trylogia tallińska” (z lat 1938-1942), a także cyklu powieści o dziejach Europy począwszy od średniowiecza, m.in. „Môrsjalinik” (z 1965 roku). Także surrealistyczna powieść „Hingede öö” (z 1953 roku), wiersze w zbiorze „Inimese teekond” (z 1972 roku), nowele, popularne utwory dla dzieci.
Hando Runnel
Poeta, urodzony w 1938 roku. W twórczości, czerpiąc wzory z poezji ludowej, ujawnia intelektualną i moralną postawę humanisty.
Peeter Sauter
Piszarz, felietonista i autor reklam, z zawodu aktor, urodzony w 1962 roku. Debiutował w 1988 roku w magazynie literackim „Vikerkaar”. Jego prozę charakteryzuje duży stopień naturalizmu (dosadne, często wulgarne opisy i język) oraz brak sztywnych ram kompozycyjnych (w jego opowiadaniach nie zawsze występują wstęp i zakończenie). Kilkakrotnie nagradzany – m. in. nagroda imienia Tulgasa za „Ból brzucha”. Wydawnictwa: Indigo (1990), Luus (1997), Kogu moos (1998).
Ernst Särgava Peterson
Właściwie Ernst Peterson. Pisarz, żył w latach 1868-1958. Autor powieści stanowiących ważny etap w rozwoju estońskiego realizmu krytycznego, m.in.: cyklu Paised (tom 1-3, z lat 1899-1901) oraz Rahva valgustaja (z 1904 roku). Nowele ukazujące stosunki społeczne na wsi, powieści z życia inteligencji, komedie atakujące moralność mieszczaństwa. Ponadto utwory o tematyce historycznej, liczne opowiadania i utrzymana w demaskatorskim tonie komedia Uus minister (z 1922 roku).
Johannes Semper
Pisarz i literaturoznawca, żył w latach 1892-1970. Minister oświaty Estonii (w 1940 roku), twórca patriotycznych wierszy Ei vaikida saa (z 1943 roku). W latach 1946-50 prezes Związku Pisarzy Estońskiej SRR. Nowele i powieści z życia społeczno-politycznego Estonii, liryki refleksyjne i patriotyczne, dramaty (Aja käsk, z 1946 roku; Murrang, z 1949 roku), reportaże, studia krytyczne i historycznoliterackie (m.in. o estońskim folklorze i narodowym eposie Kalevipoeg), przekłady oraz powieści Punased nelgid (z 1955 roku).
Rudolf Sirge
Pisarz i krytyk, żył w latach 1904-1970. Debiutował w 1927 roku. Autor utworów prozatorskich o tematyce społecznej. Jako krytyk literacki i teatralny występował przeciwko hasłu „sztuka dla sztuki”. Opublikował cenioną powieść Maa ja rahvas (w 1956 roku) o wydarzeniach na wsi estońskiej w latach 1939-1941. Polski wybór opowiadań Krok za krokiem (z 1951 roku).
Juhan Smuul
Pierwotnie Juhan Schmuul. Pisarz, żył w latach 1922-71. Marynista. Debiutował w 1943. Od 1953 roku prezes Związku Pisarzy Estońskiej SRR. Autor licznych zbiorów poezji, pieśni masowych i chóralnych oraz opowiadań i dramatów (społeczno-obyczajowych; m.in. Atlandi ookean, wydany w 1956 roku), książki dla dzieci. Polski wybór prozy: reportaż Morze Japońskie – grudzień (wydany w 1965 roku).
Gustav Suits
Poeta, pisarz i historyk literatury, żył w latach 1883-1956. Profesor uniwersytetu w Tartu. Członek Akademii Nauk Estonii. Założyciel i przywódca ugrupowania literackiego Noor Eesti, w latach 1905-1915 redaktor jej almanachu. Debiutancki zbiór poezji Elu tuli (wydany w 1905 roku) zapoczątkował zmiany w literaturze Estonii. Nowatorska poezja patriotyczna i społeczna (Tuulemaa, z 1913 roku). Prace historyczno-literackie.
Juhan Sütiste
Pierwotnie Johannes Schütz. Poeta, żył w latach 1899-1945. Liryka krajobrazowa, wiersze patriotyczne i antyfaszystowskie, dramaty narodowo-historyczne.
Anton Tammsaare
Właściwie Anton Hansen. Pisarz, prozaik i darmaturg, żył w latach 1878-1940. Wybitny przedstawiciel realizmu w literaturze estońskiej, autor epickiej powieści „Tode ja oigus” (tom 1-5, z lat 1926-1934, wydanie polskie – część I – pt. -„Wargamäe” wydana w 1971 roku). Opowiadania, powieści psychologiczne i epickie o tematyce społeczno-obyczajowej („Elu ja armastus” z 1934 roku), alegoryczny dramat o wymowie antyfaszystowskiej „Kuningal on külm” (z 1936 roku), fantastyczno-groteskowa powieść „Piekielnik z Czartoryi” (z 1939 roku, wydanie polskie z 1983 roku). Publicystyka, dramaty, przekłady.
Friedebert Tuglas
Pisarz i krytyk literacki, żył w latach 1886-1971. Profesor Uniwersytetu w Tartu, członek Estońskiej Akademii Nauk, członek grup Noor Eesti oraz Siuru, przywódca i jeden z założycieli ruchu Noor Eesti. Założyciel i pierwszy redaktor literackiego czasopisma Looming (z lat 1923-1926). Nowele o życiu wsi (m.in. „Hunt” z 1903 roku, „Hingemaa” z 1906 roku), opowiadania z życia biedoty, powieści (autobiograficzna powieść „Mały Ilmar”, wydana w 1937 roku (wydanie polskie z 1962 roku), powieść Felix Ormusson – odejście od modernizmu) o elementach symbolizmu, impresjonizmu, realizmu (np. powieść „Felix Ormusson” z 1915 roku). Podróżował po krajach Europy, wydając zbiory mistycznych opowiadań, m.in.: „Kahekesi” z 1908 roku, „Liivakell” z 1913 roku. Studia krytycznoliterackie, wspomnienia, przekłady. Znaczny wpływ na rozwój literatury estońskiej wywarły jego szkice z podróży po Europie i Afryce, np. „Teekond Hispaania” (z 1918 roku) oraz artykuły krytyczne. Polski wybór prozy „Na krańcu świata” (z 1986 roku).
Marie Under
Poetka, żyła w latach 1883-1980. Związana z awangardową grupą literacką Siuru. Twórczość pod wpływem niemieckiego ekspresjonizmu. Eksperymenty formalne przy jednoczesnym nawiązaniu do tematyki ludowych ballad i legend. Zbiory poetyckie, m.in.: Eeloitseng (z 1918 roku), Sädemed tuhas (z 1954 roku).
Mati Unt
Pisarz, urodzony w 1944 roku. Twórczość inspirowana utworami F. Kafki. Psychologiczno-obyczajowe opowiadania (Jesienny bal) i powieści (Żegnaj, rudy kocie), dramaty.
Arvo Valto
Pisarz, urodzony w 1935 roku. Opowiadania (polski wybór Kochanka diabła) i powieści łączące fantastykę z realizmem, dramaty.
Johannes Vares
Pseudonim Barbarus. Poeta i polityk, żył w latach 1890-1946. W 1940 roku premier rządu ludowego, następnie przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej Estońskiej SRR. W latach 1917-1920 członek awangardowej grupy literackiej Siuru. Zbliżony początkowo do futurystów, później pisał wiersze patriotyczne (np. zbiór Tulipunkt z lat 1932-1934). Także publicysta, krytyk literacki, autor licznych reportaży, wierszy antyfaszystowskich i patriotycznych, szkice z podróży.
Enn Vetemaa
Pisarz i kompozytor, urodzony w 1936 roku. Poezje, mikropowieści psychologiczne (polski wybór Pomnik) z życia współczesnej inteligencji, dramaty. Utwory symfoniczne i kameralne.
Eduard Vilde
Prozaik i dramaturg, żył w latach 1865-1933. Debiutował pod koniec XIX wieku jako autor felietonów i humoresek. W 1896 roku opublikował powieść „W surowej krainie” (wydanie polskie w 1952 roku) – pierwszy znaczący utwór realizmu krytycznego w literaturze estońskiej. Problematyce społecznej poświęcił m.in. powieść Raudsed käed (1898 rok). Rozgłos przyniosła mu trylogia historyczna o walce estońskiego chłopstwa z niemieckimi obszarnikami: Mahtra soda (z 1902 roku), Kui Anija mehed Tallinnas käisid (z 1903 roku), Prohvet Maltsvet (z lat 1905-1908). Zmuszony do emigracji, przebywał w Finlandii, Niemczech, Ameryce i Danii, powrócił do kraju w 1917 roku. Autor cenionych sztuk teatralnych, m.in. Tabamata ime (z 1912 roku). Polskie przekłady prozy w antologii Nowele estońskie (z 1950 roku).
Henrik Visnapuu
Poeta i dramaturg, żył w latach 1890-1951. Członek awangardowej grupy literackiej Siuru. Liryka refleksyjna i pejzażowa, dramaty, eseje, wspomnienia. Zbiór wierszy Jumalaga, Ene! (z 1918 roku) pisanych pod wpływem modernizmu. Zbiory liryki refleksyjnej: Käoorvik (z 1920 roku), Tuule ema (z 1942 roku). Autor komedii i dramatów, m.in. Maa vabaduse eest (z 1938 roku). Ponadto wspomnienia i eseistyka.
Hella Wuolijoki
Pseudonim Juhani Tervapää. Fińska dramatopisarka, pochodzenia estońskiego, żyła w latach 1886-1954. Twórczość pod wpływem B. Brechta, poświęcona kobietom walczącym o przemiany społeczne i obyczajowe.
